Pas raadde een flexwerker uit een ander deel van de wereld me aan om naar een VPRO Tegenlicht reportage te kijken:
De Flexmens. Ik heb hem nu net bekeken en vond hem echt de moeite waard. Een heleboel dingen die ik (en veel van mijn vrienden) heel gewoon vinden, blijken Belangrijke Trends te zijn. Eén van de geïnterviewde experts zegt: "Het internet wordt niet overschat, het wordt onderschat." Waarna hij een hele serie diensten opnoemt die je tegenwoordig via het internet regelt. Veel dingen die ze bespraken en lieten zien komen overigens uit het boek van Friedan '
The world is flat'.
Op de afdeling waar ik nu werk, wordt ook een deel van het werk uitbesteed aan 'India'. Gisteren zei mijn collega dat ze van een Amerikaans bedrijf nooit zo'n hoge kwaliteit en snelle turnaround hebben gekregen. Als ik hier naar de verzekering of internetprovider bel, heb ik ook bijna altijd iemand uit India aan de lijn. (Beetje flauw misschien, maar aan het einde van het gesprek heb ik een keer gevraagd wat voor weer het daar was. Toen moest die agent die ik dan aan de lijn had vreselijk lachen.)
Ik heb wel een paar bedenkingen bij de onderliggende toon van de reportage, dat was een bezorgde toon. Enerzijds terecht, anderzijds onzin. De soep is nooit zo flex als hij wordt opgediend. Veel mensen denken bij flexibel zijn aan uurroosters. Dag en nacht bereikbaar zijn. Ik vraag het me af. Bijvoorbeeld al die mensen die nu in India backoffice doen. Die mensen werken gewoon op een kantoor bij hun om de hoek, daar is niks flex aan. Ook wordt er gesproken over dagelijks je e-mail checken. Kan de persoon die momenteel niet dagelijks zijn of haar e-mail checkt nu opstaan?
Wat wel echt verandert, zijn de mogelijkheden. Die zijn er momenteel wereldwijd. Zelf vind ik dat een prachtige manier om wat meer van de wereld te zien en zie mezelf graag als een voorbeeld van een
untouchable (zo noemt Friedan de experts en de flexibelen der aarde) die het geluk heeft daar de vruchten van te plukken. De reportage maakt duidelijk dat een goede opleiding de kans op een interessantere job verhoogt (zoals dat altijd al zo is geweest) maar dat het vooral om je instelling gaat: niet bang zijn voor verandering.
Je zag in de reportage hoe mensen in Nederland vooral focussen op die
voor hun nadelige kant hiervan. Want op dit moment zit er natuurlijk iets scheef: de lonen. Als je nu zin hebt om bijv. in Zuid-Afrika te gaan werken, heb je grote kans dat je daar werk zal vinden in een callcenter dat daar staat
juist omdat de lonen daar lager zijn.
Even hoopte ik dat Mei Li Vos die in de reportage aan het woord komt daar misschien goeie ideeën over heeft. Zij heeft onlangs een
alternatieve vakbond opgericht, die zich richt op mensen met tijdelijke contracten, freelancers, en andere flexmensen. Ze klonk in de reportage heel verfrissend maar toen ik op hun website ging kijken las ik onder het kopje Voor Europeanen dit: "Europa is het leukste werelddeel van de wereld, is onze stelling. Niet alleen vanwege de cultuur en mensen, maar omdat het het enige continent is waarin iedereen overtuigd is dat er een beschaafd sociaal stelsel moet zijn."
Ik was erg teleurgesteld. Wat een akelige, eurocentrische zelfingenomenheid. Marijnissen had het niet beter kunnen zeggen, die heeft het ook altijd over 'de Nederlandse beschaving'. En: waarom? Waarom alleen voor Europeanen? Globalisering betekent misschien ook wel globale solidariteit. Ik zal niet zeggen dat dat gemakkelijk is, maar je kunt het toch op zijn minst proberen. Of je er niet over uitspreken tot je een plan hebt.