Heksenteksten

Weblog van juni 2002 tot september 2006. Gestart in België, voortgeblogd in Zuid-Afrika en het laatste jaar vanuit de VS.

zondag, mei 29, 2005

Bibliofiel

En tot slot wat indrukken van de World Library Partnership-bibliotheken - mét Biblionefboeken in het Xitsonga - die we bezochten. Bringing books to the bookless!

Overleg op Mabunda Primary School -


De schoolbibliotheek van Makhuva Primary School -


Meeste scholen hebben zo'n 50 à 60 leerlingen per klas -


In gesprek met een paar scholieren 's middags in de bibliotheek in de MPCC (Multi Purpose Community Center) van Makhuva -

Het dorp Makhuva

Dit is Makhuva. Een dorp in Limpopo waarvan de bevolking vooral uit grootouders en kinderen bestaat omdat de meeste volwassenen in een township bij een stad wonen vanwege hun werk. In het dorp nam iedereen steeds de tijd voor een praatje (in het Xitsonga!). Ik vond het vooral erg bijzonder om te zien hoe het dorp stapje voor stapje allerlei noodzakelijke voorzieningen begint te krijgen, zoals een postkantoor, een kliniek en natuurlijk een kleine bibliotheek.


De kerk is er al wat langer dan vandaag, maar heeft moderne look -


Kinderen halen water, vrouwen halen hout...


Aan het einde van de dag gaan de koeien weer naar huis -

Grote bomen en wilde dieren

Eindelijk eindelijk ben ik in het Kruger park geweest. En dit zijn de mooiste foto's!



Warthog in galop -


Tall horse -


Familie Aap -


Vreemde vogel...


Zoek de krokodil, schutkleuren bestaan!


Wapperende oren -


Deze leeuw kwam door een rivier waden en werd toen opgejaagd door een groepje buffels. In een drafje kwam hij toen richting ons busje en stak achter ons de weg over. Het was een prachtig dier, nog redelijk jong en geel-grijs van kleur met volle manen.


Zondagmiddags verlieten we het park en gingen we op weg naar Makhuva (bij Gyani). Vlnr: Dries (chauffeur, gids), Tessel (filmstudent, loopt stage bij Biblionef), Bally (van World Library Partnership).

donderdag, mei 19, 2005

Moerstaal

Als we in Limpopo zijn, zullen we overnachten in het MPCC van Makhuva, een dorp in het district Mopani in Limpopo. Op de website van de provincie staat:
The population of Limpopo consists of several ethnic groups distinguished by culture, language and race. The Northern Sotho (Sepedi) make up the largest number, being nearly 57 per cent. The Tsonga (Shangaan) speakers comprise 23 per cent while the Venda make up 12 per cent. Afrikaans speakers make up 2.6 per cent while English-speaking whites are less than half a per cent.

First language speakers Afrikaans en Engels zijn in heel Limpopo dus minder dan 5%... Eergisteren heeft de Minister van Onderwijs Naledi Pandor aangekondigd dat het tijd is om make the learning of an African indigenous language compulsory in our schools. Eindelijk zal de overige 95% (voor Limpopo dan) sprekers van Sepedi (Sesotho sa Leboa), Xitsonga en Tshivenda de kans krijgen om in hun 'moerstaal' onderwezen te worden.

Weerstand tegen het plan vind je vooral in conservatievere kringen. Ook begrijpen veel mensen niet wat het nut is van onderwijs in moedertalen. Op radio en televisie wordt er dan ook hevig gedebatteerd (in het Engels) over de kwestie. Gisteren werd zelfs Nederland als voorbeeld genoemd.Nederland! Het is waar: ik heb altijd onderwijs gekregen in mijn eigen taal - Nederlands - en heb daarnaast goed Engels geleerd (ook al kan het nog altijd beter). Ik denk dat de meeste Nederlanders dat gelukkig heel gewoon vinden maar in Zuid-Afrika is het nog altijd zo dat je vanaf je eerste schooldag onderwijs krijgt in Engels of Afrikaans. Ook als je die taal nog helemaal niet kent. Overigens zijn er ook veel scholen waarin de onderwijzers de uitleg geven in bijv. Xhosa en waarbij alleen de tekstboeken in het Engels zijn. Dat is een goede middenweg.

Het plan van de minister heeft een groot draagvlak en veel organisaties hebben hier de afgelopen jaren voor gelobbyd. Of er gewoon werk van gemaakt, bijvoorbeeld... Biblionef!
Enkele andere organisaties die ik hier in Kaapstad ken en die hieraan werken zijn: PRAESA, First Words In Print, Masifunde Sonke, PanSALB en ELRU.

In totaal zijn er 11 officiele talen in Zuid-Afrika. Statistieken over het aantal sprekers vind je op de website van Statistics South Africa (meer in het bijzonder de laatste volkstelling, Census 2001).

woensdag, mei 18, 2005

Slegs vir...

Vandaag is het Gjenna's verjaardag en daarom gingen we vanmorgen vroeg met een volle picknickmand naar de Tafelberg. Gjenna had namelijk gehoord dat je gratis (hoi!) met de kabellift omhoog kan op je verjaardag. En wat is nu een betere plek voor een verjaardagsontbijt? Het had de hele nacht geregend dus belde ik vanmorgen om te horen of de lift wel werkte vandaag. Een bandje zei dat de lift werkte, dat het weer 'koud' was, de wind 'zacht' en het zicht '0'. Maar dat maakte ons niet uit. Toen we bij de kassa aankwamen, zagen we het bordje al hangen: Free Entrance On Your Birthday. Maar wat stond daaronder in kleine lettertjes? Only for South African ID's . We probeerden het nog een beetje, maar nee, geen toegang voor deze buitenlandse jarige...
Toen zijn we heel snel naar die andere berg met uitzicht, Signal Hill, gereden en daar was het koud, maar zonnig en visibility toch zeker 80.
En God zag dat het goed was, want terwijl we daar zaten, kwamen er steeds meer mensen die daar elke woensdagochtend in de open lucht een eredienst houden. Tenminste, dat zei de priester met strakke zonnebril en glanzend trainingspak aan wie Gjenna vroeg wat er bezig was.

zaterdag, mei 07, 2005

Limpopo

Deze week is Tessel aangekomen bij Biblionef. Ze is studente aan dezelfde faculteit waar ik heb gestudeerd en komt een video maken over het werk van Biblionef. Een heel leuk ondernemend type met een grote interesse voor de talen en culturen van Zuid-Afrika. (Ze woonde hier een paar jaar geleden ook al een paar maanden). Ze heeft een camera en monteert haar eigen werk hier op de computer en komt echt als geroepen. We zijn nu druk bezig om te kijken bij welke projecten er allemaal gefilmd kan gaan worden. Maandag gaan we naar Gugulethu naar het Love to Read project, dinsdag naar Robertson naar het Holistic Pilot Project en donderdag naar een Special Needs school in Mitchell's Plain. Maar einde mei gaan we - als alles goed gaat - naar Limpopo! Helemaal naar het noorden! We zullen daar samen met een World Libraries medewerker een aantal scholen en community centers te bezoeken die vorig jaar training en boeken hebben ontvangen. Tijdens de bezoeken zullen we van hem leren over het opvolgen van projecten en hopelijk interessante reacties kunnen filmen. Limpopo, here we come ;-)

P.S. Nog een film gezien met een Afrikaanse in de hoofdrol gespeeld door een blanke Amerikaanse vrouw (Hillary Swank), maar dit keer wel gepast. Red Dust (gebaseerd op boek Gillian Slovo) is een aangrijpende film over het werk van de Truth & Reconciliation Commission in Zuid-Afrika.

dinsdag, mei 03, 2005

Miscast

Gisteren naar een film geweest over een Afrikaanse vrouw. Ze verloor op jonge leeftijd haar ouders bij een 'ongeluk'. Was o.a. daardoor betrokken in de vrijheidsstrijd van haar land. Spreekt een Afrikaanse taal en gaat aan het einde van de film naar huis, naar haar (verzonnen) moederland in Afrika. Opmerkelijk detail: ze is blank. Natuurlijk, dat kan, in zuid-oost Afrika woont hier en daar misschien wel 10% blanken. Maar de meeste mensen in Afrika, vooral degenen die niet alleen Engels of Frans spreken, zijn nog altijd zwart! Daarom voor Hollywood even een lijstje van gave zwarte actrices die ze de volgende keer voor The Interpreter kunnen casten:
  • Halle Berry (natuurlijk, Oscarwinnares)
  • Lisa Bonet (Cosby show maar ook Angel Heart en nog meer films)
  • Pam Grier (Jacky Brown, remember!)
Zoek zelf verder via Mahogany Cafe of de Black Entertainment Directory.
Ondanks haar miscast is Nicole Kidman wel heel goed in deze film. Dus: heel blond en heel slim, en ook dat is mogelijk!

Kaapse Koekhap


30-april-koekhap, originally uploaded by si mui.

Bij koninginnedag hoort koekhappen. Dus, ook in Kaapstad! Best lekker zo'n koekje trouwens.