Begraven brein

Van de week eindelijk in paar keer naar DVD Eénmotorige Mug gekeken. Dat is een serie zeer interessante interviews die Theo Van Gogh in 1997 met Willem Oltmans heeft gevoerd over diens leven. Belangrijk is het stuk over de gevoerde politiek van Nederland met betrekking tot Indonesië en vooral hoe Luns bijna een derde keer, zeker weten zonder Amerikaanse steun, op oorlogspad vertrok. Oltmans vertelt duidelijk de andere kant van het verhaal. Luister hier voor een bespreking van vooral dit stuk van Eénmotorige Mug, dat eigenaardig genoeg nooit op TV is uitgezonden.

Maar ik viel bijna van mijn stoel van verontwaardiging bij het stuk over George De Mohrenschildt. Oltmans vertelt dus hoe hij geïnteresseerd raakte in de moord op JFK nadat hij tijdens een vlucht bijna 3 uur had zitten praten met de moeder van Oswald, heel toevallig, maar dat kan. Terug in Nederland, bespreekt hij deze informatie met Croiset. Helaas vraagt Van Gogh niet: ‘waarom ging je met je informatie naar een helderziende?’ want zo voor de hand liggend vind ik dat niet. Anyway, vervolgens komt Oltmans met behulp van Croiset op het spoor van De Mohrenschildt. Een man die volgens Oltmans een rol (hoe belangrijk weten we niet) speelt in het complot van de moord op JFK, vermoedelijk via zijn verraad van vriend Oswald. Om een lang verhaal kort te maken: er ontstaat een vriendschap tussen De Mohrenschildt en Oltmans want de laatste weet dat De Mohrenschildt op een dag zal gaan praten. (Croiset heeft hem verzekerd dat hij als De Mohrenschildt ooit zijn mond zal opendoen, het tegen Oltmans zal zijn.) Dan bijna 15 jaar later, yes!, is De Mohrenschildt zo ver. Hij wordt geplaagd door schuldgevoelens en is bereid voor een advance payment van een miljoen dollar zijn verhaal te vertellen. NOS baas Carel Enkelaar en Oltmans laten hem naar Nederland vliegen en gaan hem interviewen.

Hier komt het vreemde stuk: het is dan vrijdag en ze besluiten pas maandag te beginnen met het interview. Oltmans vertelt dat hij een leuk uitstapje bedacht naar Brussel en Luik voor het weekend. In Luik zullen ze hun beider familiekasteeltjes gaan bekijken (ze zijn bloodbrothers volgens Oltmans omdat beiden Russische adelijke familie hebben, dat kan). Maar in Brussel gaan ze lunchen met een Rusland-Rus (ben naam kwijt). Dit is wat Oltmans vertelt in de film: Oltmans en andere Russische vriend raken in gesprek en De Mohrenschildt gaat even een wandelingetje door Brussel maken voor de lunch begint. Dit vind ik zeer onwaarschijnlijk, of anders gezegd: overmoedig. Na zoveel jaar heb je eindelijk je bron, een enorm belangrijke bron overstag om te gaan praten, iemand die enorm veel bescherming verdient, want de CIA zal niet blij zijn hiermee. (Oltmans had daar zelf al ervaring mee, vertelde eerder hoe hij in verband met deze zaak ooit op verdachte manier ernstig was aangereden!) Waarom begint hij niet per direct aan het interview in een op zijn minst bewaakt pand? Nee, Oltmans neemt hem mee naar Brussel en laat hem in zijn eentje een wandelingetje maken. Overmoedig vind ik dat hij De Mohrenschildt confronteert met een Rus van een heel andere orde. Oltmans maakt zichzelf daar ook mee verdacht helaas. De Mohrenschildt wordt nooit meer gezien en zijn lijk wordt gevonden voor de kust van Florida.

Op zo’n moment zou je dus graag horen wat Carel Enkelaar hier bijvoorbeeld over te zeggen heeft, maar ook vind ik dat Van Gogh nog meer had mogen doorvragen. Bijv. in het stuk over het koningshuis vraagt hij wel enorm door, terwijl, ach, zo belangrijk vind ik dat nou ook weer niet. Maar dit mislukte onderzoek van Oltmans naar de moord op JFK is onwaarschijnlijk interessant. Lees de versie van De Mohrenschildt op: http://www.jfk-online.com/jfkcameooltmans.html. In de film van Oliver Stone speelde Oltmans de rol van De Mohrenschildt, hoe dat zo kwam, is ook een interessant verhaal, maar daarvoor moet je zelf maar de DVD gaan bekijken.